Jeszcze trzydzieści lat temu naukowcy nie przypuszczali, że psychika może negatywnie wpływać na decyzje dotyczące inwestycji. Byli przekonani, że ludzie podejmują racjonalne decyzje, a w prognozowaniu przyszłości są bezstronni. Dziś wiadomo, że tak nie jest.

John R. Nofsinger w książce "Psychologia inwestowania" tłumaczy, jakie zagrożenia niosą z sobą nadmierna pewność siebie czy duma i wstyd, jakie skutki przynosi podejmowanie decyzji na podstawie wyników z przeszłości i jak przy inwestowaniu ludzie ulegają złudzeniom. Lektura obowiązkowa nie tylko dla tych, którzy planują inwestowanie na giełdzie, ale dla wszystkich chcących się dowiedzieć, co siedzi w ludzkiej głowie.

Osiem artykułów pod wspólnym hasłem "Przywództwo" zainicjowało przed rokiem serię. Książkę otwiera czytana z zainteresowaniem, od ponad 30 lat, publikacja Henry'ego Mintzberga "Praca menedżera - fakty i mity". Wymienione w tytule mity głoszą, że menedżer: jest rozważnym, systematycznym planistą; nie ma żadnych regularnych obowiązków do wypełnienia; potrzebuje informacji, które dostarcza system informowania kierownictwa; wykonuje pracę, która jest jednocześnie nauką i zawodem. Autor konsekwentnie obala te stereotypy. Głosi, że zrozumienie własnej profesji może mieć wielki wpływ na efektywność kadry kierowniczej.

Artykuł Mintzberga i uwspółcześniony komentarz (z 1990 roku) powinny być lekturą obowiązkową dla każdego menedżera. Ucztę dla czytelnika uzupełniającą artykuły kolejnych specjalistów: "Co tak naprawdę robią przywódcy" Johna P. Kottera oraz "Menedżerowie i liderzy. Czym róznią się od siebie" Abrahama Zależnika. Pozostałe teksty są zdecydowanie słabsze.

Osiem artykułów z problematyki rokowań i konfliktów wzbudzi niewątpliwy apetyt tych, którzy nie mają dostępu do publikacji "Harvard Business Review" w oryginale. Najstarszy artykuł pochodzi z końca 1960 r. ("Zarządzanie różnicami"). Najmłodszy został wydrukowany 39 lat później. Przy pierwszym czytaniu trudno rudno zrozumieć, czy zestaw artykułów jest przemyślany, czy może przypadkowy. Autorzy (...) to piszący doradcy oraz konsultanci niekiedy również biznesowi. W Polsce poza wąskim gronem specjalistów nie są znani.

Polskiemu czytelnikowi polecam w szczególności dwa artykuły: "Pięć technik polubownego rozstrzygania sporów."; "Rozstrzyganie sporów poza sądem: kiedy się to opłaca, a kiedy nie?". Alternatywne (polubowne) rozwiązywanie sporów to problematyka, która nie jest u nas dostatecznie znana. Pokazanie zalet i wad pozasądowego rozwiązywania konfliktów pozwala na wyobrażenie sobie co warto, a czego nie należy przenosić na "polski grunt".

Premierę książki na rynku polskim poprzedziły entuzjastyczne opinie recenzentów angielskich i amerykańskich oraz zaskakująco wysokie pozycje na tamtejszych listach bestsellerów książkowych. Zazwyczaj do tego typu informacji podchodzę z nieufnością. Im więcej milionów egzemplarzy sprzedanych w USA, im więcej cytatów z "New York Timesa" na okładce, tym bardziej bolesne z reguły rozczarowanie. Tak mogło być i tym razem. Specjalistyczna, niszowa książka, kompletnie niezrozumiały tytuł i chór "dyżurnych" zdawałoby się entuzjastów. Mogło być - ale na szczęście nie było.

Steven D. Levitt I Stephen J. Dubner, autorzy "Freakonomii", znaleźli i zrealizowali znakomity pomysł na książkę. Pozornie opisali wycinek rzeczywistości, korzystając z ogólnie znanych i wykorzystywanych narzędzi ekonomicznych, potocznej wiedzy oraz utrwalonych często opinii. Ale wynik tego opisu jest zaskakujący. Ich konkluzje różnią się w znaczący sposób od dotychczasowych przekonań i pozornie jednoznacznych wyników badań. Korzystając z tych samych danych, Levitt i Dubner obalają wiele z niekwestionowanych dotychczas poglądów. W tym najbardziej - zwłaszcza dla Amerykanów - bulwersujący, kompletnie odmienny od powszechnie przyjętego i ogłoszonego powód spadku przestępczości w Stanach Zjednoczonych w ostatnich latach.

Prócz odpowiedzi napytanie "Gdzie się podziali przestępcy?", dowiadujemy się z kart książki o pożytkach płynących ze sprzedaży bajgli, o ciemnych kulisach sportowej rywalizacji w sumo oraz mechanizmy kierujące dealerów narkotyków. Rozważania na temat rodziców i wpływu wyboru imienia na życie ich dzieci sąsiadują z niecodziennym porównaniem agentów nieruchomości oraz członków Ku-Klux-Klanu. Nie ma w tym przypadku. Kluczem do książki są nietypowe, ciekawie postawione pytania. Autorzy "Freakonomii" we wszystkim szukają drugiego dna, traktują ekonomię inaczej niż akademiccy naukowcy, nieortodoksyjnie, i stąd ów zaskakujący wynik. Wszystko wskazuje na to, że powstała pierwsza książka z ekonomią w tytule, która i u nas w Polsce trafi na listy bestsellerów, i to niekoniecznie ekonomicznych.

Książka dla tych, którzy chcą utworzyć funkcjonalny serwis internetowy, ale znają już narzędzia i umieją się nimi posługiwać. Przewrotny tytuł - "Nie każ mi myśleć" - nie namawia do bezmyślności. Po prostu zachęca do projektowania stron, których obsługa wyda się odwiedzającemu intuicyjna, dzięki czemu będzie mógł się skupić na zawartości witryny. Jeśli już wiesz, jak zbudować witrynę WWW - książka będzie przydatna. Nie pomoże natomiast początkującym zbudować własnego serwisu.